Wat mag je wel en niet eten tijdens de zwangerschap?

Als je zwanger bent, moet je er rekening mee houden dat je bepaalde dingen niet mag eten. Daarnaast is het gebruik van alcohol en drugs en roken niet goed voor het ongeboren kindje. Ook met het gebruik van medicijnen moet je voorzichtig zijn. Het gebruik van geneesmiddelen en vitaminen voor en tijdens de zwangerschap kan leiden tot aangeboren afwijkingen, groeiachterstand en miskramen. Sommige geneesmiddelen beïnvloeden de bevalling. Daarnaast zijn er ook geneesmiddelen die de mannelijke zaadcellen kunnen aantasten. Niet elk geneesmiddel is schadelijk. Zo kunnen er af en toe gerust paracetamol, ijzertabletten en bepaalde maagzuurbindende dranken of tabletten gebruikt worden tijdens de zwangerschap. In de bijsluiter van elk medicijn staat vermeld of het gebruik ervan is toegestaan. Bij twijfel: raadpleeg dan altijd je arts.

Wat mag je wel en niet eten en welke voedingsstoffen zijn belangrijk?

Eet volgens de Schijf van Vijf, dan krijgen jij en je kind voldoende goede voedingsstoffen binnen. Dat is goed voor jezelf, maar ook voor de baby. Zorg dat je dagelijks 2 tot 3 glazen melk drinkt en neem 1 tot 2 plakken kaas. Zo krijg je voldoende calcium binnen. In plaats van melk kun je natuurlijk ook kiezen voor karnemelk, drinkyoghurt, chocolademelk, yoghurt of vla. Kies bij voorkeur magere of halfvolle producten.

Ook is het belangrijk dat je voldoende ijzer binnenkrijgt. Dit doe je door bijvoorbeeld volkorenbrood en vlees te eten. Neem bij elke maaltijd vitamine C-rijke producten zoals groente of fruit. Dit zorgt ervoor dat je lichaam ijzer makkelijker opneemt. Hierdoor vermindert de kans op bloedarmoede door ijzergebrek in de zwangerschap.

Eten voor twee hoeft niet. Doordat je minder beweegt, verbruik je ook minder. Dit compenseert de extra energie die de zwangerschap van je vraagt. Lijnen tijdens de zwangerschap wordt sterk afgeraden, omdat je dan de kans loopt om onvoldoende voedingsstoffen binnen te krijgen. Zorg dat je voldoende drinkt voor een goede vochtbalans.

Het eten van vis is heel gezond, ook voor zwangere vrouwen. De vetzuren in vis zijn belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen en het gezichtsvermogen bij ongeboren baby’s. Maar eet vanwege de dioxines niet meer dan 2 porties (300 gram) vette vis per week.

Vegetarisch eten tijdens de zwangerschap is geen probleem, als je er maar voor zorgt dat je voldoende B-vitamines en ijzer binnenkrijgt. Eet voldoende brood, granen, peulvruchten, zuivelproducten, eieren en kant-en-klare vleesvervangers, zoals ei, tofu, tempé of noten.

Zoetstoffen, zoals aspartaam in light-frisdranken zijn niet schadelijk tijdens de zwangerschap.

Te veel vitamine A (meer dan 3000 microgram) kan schade aan het ongeboren kind veroorzaken. Het gaat om vitamine A uit dierlijke producten en supplementen. Omdat in lever veel vitamine A zit, is het beter dit tijdens de zwangerschap niet te eten.

Tijdens de zwangerschap heeft een vrouw extra vitamine D (10 microgram, voor gezonde botten voor vrouw en kind) en foliumzuur (400 microgram) nodig. Verder is het niet nodig om andere vitamines of mineralen te slikken.

Wat kun je beter niet doen?

• Broodbeleg: eet niet meer dan 1 boterham met leverproducten, zoals smeerworst of paté per dag (in verband met een hoog gehalte aan vitamine A);
• Drink maximaal 4 koppen koffie per dag vanwege de cafeïne. In thee en cola zit ook cafeïne, maar daarvan mag je, als je geen koffie drinkt, maximaal 8 glazen;
• Kaas: eet geen zachte kaas gemaakt van rauwe melk. Ook harde kaas gemaakt van rauwe melk, zoals Nederlandse boerenkaas mag niet;
• Vis is heel gezond. Maar neem geen:
  • voorverpakte kant-en-klare vis uit de koeling zoals gerookte zalm, paling, mosselen (deze producten kunnen wel gegeten worden als ze van te voren verhit worden);
  • rauwe vis of schaal- en schelpdieren, zoals oesters;
  • roofvissen, zoals zwaardvis, tonijn, haai en koningsmakreel;
  • paling uit de Nederlandse rivieren;
  • eet niet meer dan twee keer per week vette vis, vanwege de dioxines.
• Neem geen rauw vlees (zoals tartaar, carpaccio, halfdoorbakken biefstuk), geen rauwe vleeswaren (zoals filet americain, ossenworst, rosbief, rauwe ham, salami, cervelaat) en geen lever;
• Eet alleen eieren die hardgekookt of goed doorbakken zijn;
• Beperk je tot een paar dropjes en 1 tot 2 glazen zoethoutthee op een dag;
• Neem geen efedra, aloë, sassafras, dong quai, kava kava, absint-alsem, venkel, anijs, komkommerkruid, hoefblad, smeerwortel en boerenwormkruid. Neem niet te veel fenegriek, nigelle, moederkruid, senna, en meidoorn;
• Beperk het gebruik van venkel, salie, dragon, anijs, basilicum, pesto en kaneel.
• Neem niet te veel rabarber;
• Venkelthee en anijsthee, bijvoorbeeld tegen darmkrampjes bij baby’s of om de melkproductie te bevorderen;
• Pimba: gebruik geen pimba ofwel kalebaskalk tegen misselijkheid;
• Bewaar verse producten zoals vleeswaren en rauwkostsalades niet te lang.