Pijnbestrijding bij een bevalling in het ziekenhuis

Als je erg opziet tijdens de pijn die samengaat met een bevalling, kun je kiezen voor pijnbestrijding. Als je kiest voor pijnbestrijding met medicijnen moet je altijd naar het ziekenhuis. De reden hiervan is dat bij de toediening van medicijnen je hartslag, bloeddruk en ademhaling voortdurend moeten worden gecontroleerd. Ook de conditie van je kindje moet worden bewaakt. Dat doen ze aan de hand van een registratie van de hartslag via een cardiotocogram (CTG). De apparatuur die hiervoor nodig is, is alleen in het ziekenhuis beschikbaar.

Als je voor pijnbestrijding wilt kiezen, overleg dat dan vooraf met je verloskundige. Hij of zij kan je informeren over de mogelijkheden in jouw omgeving en je vertellen hoe je het moet regelen. Er zijn verschillende manieren van pijnbestrijding. In dit artikel volgt een overzicht van de belangrijkste methoden met de voordelen en nadelen ervan. Wellicht kan het je helpen om een goede keuze te maken. Het is wel belangrijk om te noemen dat voor alle medicijnen geldt dat het nog niet bekend is wat de eventuele bijwerkingen zijn voor je kindje op de lange termijn.

Pijnbestrijding in het ziekenhuis: de ruggenprik

Een ruggenprik is een injectie in je onderrug met een combinatie van pijnstillende medicijnen. Bij deze pijnbehandeling heb je geen pijn meer in je onderlichaam. De anesthesioloog brengt onder plaatselijke verdoving onder in je rug een naald aan. Via de naald wordt een dun, soepel slangetje in je rug gebracht. De naald gaat er weer uit en het slangetje blijft zitten. Door dit slangetje krijg je tijdens de hele bevalling pijnstillende medicijnen toegediend. Binnen 15 minuten voel je geen pijn meer.

De voordelen van een ruggenprik:

• 95% van de vrouwen voelt helemaal geen pijn meer tijdens de weeën;
• Het heeft geen nadelige gevolgen voor het kindje en het geven van borstvoeding;
• Je wordt niet suf of slaperig en maakt de bevalling dus bewust mee;
• Soms kun je jezelf via een pompje pijnstillende medicijnen geven.

De nadelen van een ruggenprik:

• Soms werkt een ruggenprik maar aan één kant en bij ongeveer 5% van de vrouwen wordt de pijn niet of nauwelijks minder. Soms voeren ze de ruggenprik dan opnieuw uit;
• Vooral het persen duurt langer. De kans op een bevalling met een zuignap of vacuümpomp is hierdoor groter;
• De weeën worden vaker met medicijnen ondersteund;
• Je mag meestal je bed niet uit, omdat je minder gevoel in je benen hebt;
• Je krijgt een infuus, om te voorkomen dat je een te lage bloeddruk krijgt;
• Meestal krijg je een blaaskatheter, omdat je door de verdoving niet goed voelt dat je moet plassen;
• Je lichaamstemperatuur kan stijgen. Het is echter lastig om te bepalen of het door de ruggenprik komt of dat het om koorts gaat ten gevolge van een infectie. Daardoor wordt dan soms voor de zekerheid antibiotica gegeven aan jou en/of je kindje.
• Niet alle ziekenhuizen geven op elk moment, dus 24 uur per dag, een ruggenprik. Informeer hiernaar van te voren bij je verloskundige;
• Je kunt last van jeuk krijgen. Deze kan wel goed behandeld worden.

Injecties met pethidine

Pethidine wordt toegediend via een injectie in je bil of bovenbeen en lijkt op morfine. Het werkt binnen een half uur. In tegenstelling tot de ruggenprik neemt het de pijn niet helemaal weg; het verdooft de ergste pijn. Pethidine werkt 2 tot 4 uur. Vanwege de bijwerkingen voor je kind geven ze pethidine niet meer aan het eind van de ontsluiting.

Voordelen van pethidine:

• Het kan in elk ziekenhuis en op elk tijdstip worden toegediend;
• Ongeveer 50% van de vrouwen is tevreden over het pijnstillende effect;
• Je kunt er slaperig van worden of zelfs in slaap vallen. Dat kan prettig zijn als je moe bent van de weeën: dan kun je even uitrusten;
• Soms kan het verlichting geven als je moet wachten op een ruggenprik.

Nadelen van pethidine:

• Het werkt niet zo snel; pas binnen een half uur wordt de ergste pijn minder;
• Ongeveer 25-50% van de vrouwen vindt dat de pijn vermindert;
• Je kunt misselijk, suf en slaperig worden. Het kan zijn dat je de geboorte daardoor minder bewust meemaakt;
• Omdat je sneller valt als je slaperig bent mag je niet rondlopen;
• Ook je kindje kan suf worden van pethidine. Daardoor kan het meer moeite hebben met ademhalen na de geboorte, vooral als het medicijn nog vrij kort voor de geboorte is gegeven. Soms hebben baby’s een injectie nodig om weer goed te kunnen ademhalen.

Pompje met remifentanil

Remifentanil is een nieuw middel en een morfineachtige stof dat ze toedienen via een slangetje in de arm (infuus), dat vastzit aan een pompje. Je kunt zelf met een drukknop de hoeveelheid bepalen die je toegediend krijgt. Het pompje is zo afgesteld dat je jezelf nooit teveel kunt geven.

Voordelen van remifentanil:

• Het werkt al na 1 minuut;
• De pijn wordt beter verdoofd dan met pethidine (maar minder goed dan een ruggenprik).

Nadelen van remifentanil:

• Het kan van invloed zijn op je ademhaling en op de hoeveelheid zuurstof in je bloed;
• Er is een kleine kans op ademstilstand bij de moeder; jij en je kindje worden dan ook continu zorgvuldig in de gaten gehouden;
• Niet alle ziekenhuizen beschikken over remifentanil. De reden hiervan is dat men nog meer gegevens wil hebben over het middel en de mogelijke bijwerkingen.